مزار رقیه و ام‌کلثوم بنت حسنزیارتگاهی در سوق الصیاغ شهر موصل در کشور عراق قرار دارد که به باور اهالی، مزار رقیه و ام‌کلثوم فرزندان امام حسن (علیه‌السّلام) است، اما اطلاع دقیقی از دفن‌شدگان در دست نیست. ۱ - موقعیت جغرافیاییزیارتگاهی در سوق الصیاغ واقع شده است که میان اهالی، به نام «اولاد الحسن» (فرزندان امام حسن (علیه‌السّلام))، شناخته می‌شود. ۲ - توصیف بناساختمان بنا، شامل حیاط و نمازخانه کوچکی است که اتاق زیارتگاه، در سمت غربی آن واقع شده و دو متر از کف نمازخانه، پایین‌تر است. روی سنگ قبر، کتیبه‌ای به تاریخ ۷۴۸ ه. ق، و بدون اشاره به نام مدفون، وجود دارد. [۱]
اکرم محمد یحیی، الاکتشافات الاثریة الجدیدة لاقدم المساجد الاسلامیة فی مدینة الموصل، ص۱۶۲.
۳ - مدفونیندرباره دفن‌شدگان در این زیارتگاه، اطلاع دقیقی در دست نیست، یاسین الخطیب، از این زیارتگاه با نام دختران حسن (علیه‌السّلام)، یاد کرده است که ام‌کلثوم، دختر امام حسین (علیه‌السّلام) نیز همراه آنهاست. صاحب منهل الاولیاء، دفن‌شدگان در این زیارتگاه را رقیه یا ام‌کلثوم، دختر حسین (علیه‌السّلام) یا فرزندان حسن (علیه‌السّلام)، معرفی کرده و افزوده است که در اینجا، قبر یا مقامی وجود دارد که طبق باور اهالی، فرزند امام حسن (علیه‌السّلام)، از دست دشمنان خود، به اینجا فرار کردند و خود را در چاهی که در این مکان وجود داشت، انداخت و مرد. گفتنی است که چنین داستانی، صحت ندارد و در تاریخ، نیامده است. [۲]
خطيب عمرى، ياسين بن خيرالله، منیة الادباء فی تاریخ الموصل الحدباء، ص۱۰۴.
۴ - پانویس
۵ - منبعزیارتگاههای عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، برگرفته از مقاله «مزار امامزادگان رقیّه و ام‌کلثوم، دختران امام حسن (ع)»، ج۲، ص۳۷۱. |